Thị trường hàng hóa toàn cầu đang có dấu hiệu phục hồi, xu hướng “kinh tế xanh” đã khiến hàng hóa tăng vọt. Theo đánh giá của các chuyên gia, thị trường hành hóa toàn cầu đang tăng cao nhất trong 10 năm qua, mọi hàng hóa có nguy cơ bị đẩy giá cao. Bloomberg Commodity Spot Index cho biết, những chỉ số của 23 nguyên liệu thô đã tăng 0,8% trong phiên giao dịch ngày 04/5, đây là mức tăng cao nhất kể từ năm 2011. So với mức đáy vào tháng 2/2020 chỉ số này đã tăng hơn 70%.
Mục lục
Tất cả mặt hàng đều tăng giá
Thị trường kim loại tăng giá trong bối cảnh một số nền kinh tế lớn như Mỹ và Trung Quốc, phục hồi tích cực từ đại dịch Covid-19. Bên cạnh đó, kích thích gia tăng sản xuất để đáp ứng nhu cầu cao hơn về ô tô, hàng điện tử…
Các nhà sản xuất thép ở châu Âu và châu Mỹ phải chịu cảnh giá thấp trong nhiều năm. Do tình trạng dư thừa công suất trên thế giới. Họ phải vật lộn để tạo ra được lợi nhuận; an ninh việc làm trở thành một mối lo lớn. Hơn 85.000 nhân viên làm việc trong ngành thép mất việc ở Liên minh châu Âu trong giai đoạn 2008 – 2019, theo Hiệp hội Eurofer.
Tuy nhiên, tất cả đã thay đổi nhanh chóng nhờ giá thép bùng nổ. Giá thép tương lai tại Trung Quốc – nước sản xuất lớn nhất hiện nay – đã phá vỡ kỷ lục. Thậm chí vượt xa mức tăng của quặng sắt. Điều này là do chính phủ thực hiện các biện pháp hạn chế sản lượng. Giá thép tại châu Âu và châu Mỹ cũng tăng mạnh. Các nhà máy hoạt động ở công suất tối đa khi cố gắng đáp ứng nhu cầu lên cao.
Giá nguyên liệu thô tăng
Một loạt các nguyên liệu thô cần thiết cho pin và động cơ xe điện; trải dài từ lithium đến đất hiếm cũng bị cuốn vào vòng xoáy tăng giá. Theo Benchmark Mineral Intelligence, giá lithium cacbonat ở Trung Quốc đã tăng hơn 100% trong năm nay. Do nhu cầu trong nước tăng mạnh, sau gần 3 năm sụt giảm. Giá NdP (nguyên liệu sử dụng trong động cơ điện), và coban (kim loại dùng để sản xuất pin) đều tăng gần 40%.
Giá hàng hoá liên quan đến xe chạy xăng cũng trong đà tăng. Giá palladium (thành phần cần thiết trong các thiết bị hạn chế khí thải ô nhiễm xe cộ) tăng kỷ lục trên 3.000 USD một ounce khi châu Âu và Trung Quốc áp dụng các tiêu chuẩn khí thải khắt khe hơn. Các nhà phân tích tại Jefferies cho rằng, điều này có thể khiến doanh số bán xe động cơ trên toàn cầu bị ảnh hưởng.
Dầu thô tăng giá mạnh
Dầu cũng tăng giá mạnh vượt mức trước đại dịch, lên 65 USD một thùng. Dù nhu cầu về dầu vẫn còn giảm do hạn chế di chuyển trên toàn cầu. Khi giá đã tăng khi các nền kinh tế mở cửa trở lại. OPEC và các đồng minh đang tiếp tục hạn chế nguồn cung ra thị trường để kích thích giá.
Goldman Sachs tuần trước cho rằng giá dầu có thể đạt 80 USD một thùng trong nửa cuối 2021. Đồng thời cảnh báo nguồn cung có thể bị thiếu hụt vào mùa hè này. Khi vaccine được thúc đẩy khiến nhu cầu di chuyển nhiều hơn. Ngân hàng này dự báo nhu cầu dầu tăng 5% trên toàn cầu.
Mặc dù OPEC+ có thể khôi phục sản xuất nếu giá dầu tăng mạnh. Một số nhà phân tích vẫn lo ngại triển vọng về nguồn cung dài hạn. Khi nhiều nước tiêu thụ năng lượng lớn hướng đến kinh tế xanh, theo đó, hạn chế dùng nguyên liệu hoá thạch.
Christyan Malek, chuyên gia phân tích tại JPMorgan, lập luận rằng khoảng cách giữa cung và cầu về dầu có thể nghiêm trọng hơn vào những năm tới. Do thâm hụt khoảng 600 tỷ USD trong chi tiêu vốn từ nay đến năm 2030. Ông dự báo giá dầu có nguy cơ tăng vọt khi nguồn cung bên ngoài OPEC thiếu hụt.
Giá mặt hàng nông sản tăng vọt
Giá các mặt hàng nông sản chủ chốt gồm: ngũ cốc, hạt có dầu, đường, sữa cũng tăng vọt. Trong đó giá ngô lần đầu tiên vượt mức 7 USD một bushel (1 bushel ngô tương đương 25,4 kg) sau 8 năm. Đậu nành cũng có mức giá tăng cao nhất trong khoảng thời gian này. Chỉ số S&P GSCI, theo dõi biến động giá của 24 nguyên liệu thô, đã tăng 24% trong năm nay.
“Tôi không biết liệu chúng ta đã chứng kiến điều gì tương tự trước đây hay chưa. Nhưng giờ mọi người đang ở trong một ‘siêu bão’”, Ulf Larsson, CEO của SCA, công ty gỗ và bột giấy Thuỵ Điển nhận định. Doanh nghiệp này vừa công bố lợi nhuận ròng quý I tăng 66% so với cùng kỳ năm ngoái.
Sự hồi phục kinh tế nhanh chóng ở châu Âu, Trung Quốc – nước tiêu thụ nguyên liệu thô lớn nhất thế giới. Cùng với Mỹ, nơi thị trường nhà ở đang bùng nổ. Điều này đã thúc đẩy nhu cầu các mặt hàng này tăng vọt.
Nguyên liệu thô tồn kho thấp
Các nhà phân tích cho rằng sự gián đoạn chuỗi cung ứng do Covid-19. Bên cạnh đó là lượng hàng tồn kho một số nguyên liệu thô thấp đã “đổ thêm dầu vào lửa”. Một số nhà giao dịch, chuyên gia phân tích, giám đốc điều hành đã dự đoán về một “supercycle” – siêu chu kỳ hàng hoá mới. Giá cả sẽ ở mức cao trong một thời gian kéo dài do cầu vượt xa cung. Dự báo này đang thu hút giới đầu tư.
Saad Rahim, kinh tế trưởng của Trafigura, một trong công ty giao dịch hàng hóa độc lập lớn nhất thế giới cho biết, các gói chi tiêu quy mô nhằm kích thích kinh tế Mỹ có thể thúc đẩy nhu cầu hàng hoá của nước này tăng lên.
“Tổng thống Biden đang đề xuất hai kế hoạch kích thích bổ sung bên cạnh kế hoạch mà ông ấy đã thông qua. Nếu bất kỳ kế hoạch nào được thông qua, giá sẽ tiếp tục tăng”, Rahim nói và nhấn mạnh “Đây mới chỉ là khởi đầu”.
Thế giới bước vào siêu chu kỳ hàng hoá?
Các nhà quản lý quỹ cũng quan tâm đến thị trường hàng hoá. Khi những người này tìm kiếm các tài sản được hưởng lợi khi nền kinh tế toàn cầu tăng tốc sau đại dịch. Việc đầu tư vào hàng hoá cũng có thể tạo ra hàng rào chống lại lạm phát gia tăng.
Nhưng “cơn sốt giá cả sẽ kéo dài bao lâu?” vẫn là một câu hỏi gây tranh cãi. Alex Sanfeliu, người đứng đầu mảng giao dịch hàng hoá của Cargill cho rằng đây chỉ là một siêu chu kỳ nhỏ. “Tôi không cho rằng nó sẽ tồn tại lâu như siêu chu kỳ gần nhất. Các bên cung và cầu đang phản ứng nhanh hơn”, ông nói.
Còn ông Shekhar tại Olam International, công ty kinh doanh thực phẩm và nông nghiệp có trụ sở tại Singapore, nhận định giá thực phẩm sẽ không tăng liên tục. Tuy nhiên, ông dự báo nhu cầu vẫn lớn trong 6-12 tháng tới.
Một số chuyên gia khác tỏ ra nghi ngờ về quan điểm thế giới bước vào siêu chu kỳ hàng hoá. Kinh tế trưởng tại CRU Jumana Saleheen nói: “Chúng tôi tin giá cả tiếp tục tăng trong thời gian tới. Nhưng điều này giống như đà tăng của chu kỳ kinh doanh hơn là một siêu chu kỳ”.
Hàng hóa tại Việt Nam và trên thế giới đang vào thời kỳ siêu tăng giá. Đây là dấu hiệu tốt cho nền kinh tế toàn thế giới hồi phục sau Covid 19.
Nguồn: Vnexpress.net